افزایش اعتماد به نفس در کودکان

گاهی اوقات باید به فرزندان خود توجه کنیم که آیا نسبت به وجود خود حس خوشایندی دارند یا خیر، و این که این حس خوشایند و یا ناخوشایند در چه زمان هایی بیشتر و کمتر تجربه می کنند. افزایش اعتماد به نفس در کودکان مسئله ی بسیار مهمی بوده و می تواند به راحتی بر روی زندگی شخصی و کاری آن ها تأثیرات شگرفی بگذارد. در این مقاله راه کارهایی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان برای شما بیان می شود که می توانید از آن ها در طول تربیت فرزند خود بهره ببرید. 

ویژگی های کودکان با عزت نفس بالا:

• احساس مورد قبول بودن و مورد پذیرش بودن (دوست داشتنی بودن)
• احساس اعتماد به نفس
• درباره آنچه که می توانند انجام دهند احساس غرور می کنند.
•  به چیزهای خوب درباره ی خودشان فکر می کنند.
• به خودشان باور دارند.

کودکان دارای عزت نفس پایین:

• افراد بسیار حساسی هستند.
•  خیلی به خود سخت می گیرند.
•  بیشتر راجع به لحظات شکست خود فکر می کنند تا لحظات موفق خود
• عدم اعتماد به نفس
•  درباره اینکه بتوانند کارها را به خوبی انجام دهند شک دارند.

چرا اعتماد به نفس و عزت نفس مهم است:

بچه هایی که عزت نفس دارند بسیار در مورد انجام کارهای جدید و یاد گرفتن مهارت های جدید، اعتما و باور دارند. آن ها تمام تلاش خود را می کنند و درباره هر آنچه که انحام می دهند؛ احساس غرور می کنند. کودکان دارای اعتماد به نفس با اشتباهات خود کنار می آیند. در نتیجه اعتماد به نفس به کودکان کمک می کنند در مدرسه، در خانه و در مقایسه با همسالان خود، بهتر عمل کنند.

کودکانی که عزت نفس پایینی دارند؛ نسبت به خود احساس عدم اطمینان دارند. اگر احساس کنند دیگران آن ها را قبول ندارند؛ هرگز به دیگران نمی پیوندند. ممکن است به دیگران اجازه دهند با آن ها ظالمانه رفتار کنند. این کودکان بسیار سریع تسلیم می شوند. کودکان دارای عزت نفس پایین، هنگامی که اشتباه می کنند خیلی برایشان سخت است که آن را قبول کنند و مسئولیت اشتباه خود را به عهده بگیرند به همین دلیل ممکن است تمام توان خود را برای انجام بهتر یک کار، به کار نبرند.

چگونه عزت نفس را می توان رشد داد:

عزت نفس می تواند از همان دوران نوزادی شروع شود و به مرور زمان توسعه و رشد یابد. این احساس تنها به این دلیل به وجود می آید که کودک احساس امنیت و پذیرفته شدن و دوست داشتنی بودن دارد و در محیطی بزرگ شده است که این احساسات را به او می دهند. همزمان با بزرگ شدن کودک و وقتی به سن نوجوانی می  رسند؛ می توانند هر کاری را خود به تنهایی انجام دهند و وقتی می توانند از مهارت های جدید خود استفاده کنند؛ احساس خوبی دارند. این عزت نفس وقتی رشد می یابد که والدین به آن ها توجه کنند و به کودک اجازه دهند که تلاش خود را بکنند به آن ها لبخند بزنند و به آن ها افتخار کنند.

با بزرگ تر شدن بچه ها، عزت نفس هم همراه با آن ها رشد می کند. هر گاه کودکان سعی در انجام کار جدیدی داشته باشند، آن ها را انحام دهند و یا چیز جدیدی یاد بگیرند، فرصتی به آن ها می دهد تا عزت نفس خود را ارتقا دهند. این امر وقتی رخ می دهد که کودکان بتوانند موارد زیر را انحام دهند:

•  پیشرفت به سمت هدف
•  یادگرفتن چیزهایی در مدرسه
•  دوست بابی و سازگاری
•  یادگرفتن  مهارت هایی چون موسیقی، نویسندگی، آشپزی و …
•  انجام فعالیت های مورد علاقه شان
• کمک به آن ها، مهربان بودن
•  مورد ستایش قرار گرفتن به خاطر رفتارشان
•  سعی در انحام کاری
•  انجام کارهایی که در آن خوب هستند و از ان لذت می برند.
•  فهمیده شوند و مورد پذیرش قرار گیرند.
•  دریافت جایزه و تشویق
• وقتی کودکی عزت نفس دارد؛ به خود اعتماد و باور دارد و توانمند بوده و به خاطر چیزی که هستند خوشحال هستند.

والدین چگونه می توانند عرت نفس را در فرزندان خود ایجاد کنند:

کودکان با هم متفاوتند. برخی کودکان به راحتی با دیگران ارتباط برقرار می کنند و برخی هم نه. برخی کودکان در محیط هایی زندگی می کنند که ممکن است عزت نفس را در آن ها از بین ببرد. اما حتی اگر عزت نفس کودکان پایین باشد می توان آن ها را رشد داد. در این جا راه کارهایی وجود دارد که والدین می توانند به کودکان خود کمک کنند تا اعتماد به نفس آن ها را افزایش دهند:

به کودکان خود یاد بدهید تا کارها را انجام دهد؛ در هر سنی که باشند چیزهایی وجود دارند تا آن ها بخواهند یاد بگیرند در دوران کودکی، حتی نگه داشتن یک فنجان چای می تواند احساس لذت و تسلط را به کودکان بدهد. با بزرگ شدن کودک، یادگیری خواندن، لباس پوشیدن، دوچرخه سواری و کارهایی از این قبیل عزت نفس کودکان را بالا می برد.

در ابتدا وقتی می خواهید به کودک خود کاری را یاد بدهید بهتر است اول خودتان آن را انجام دهید و به آن ها کمک کنید تا آن ها را انجام دهند؛ سپس به آن ها اجازه دهید که انحام دهند؛ حتی اگر اشتباه کردند. شرایطی را برای فرزند خود ایجاد کنید که بتوانند یاد بگیرند؛  تلاش کنند و احساس غرورو داشته باشند. چالش ها و مهارت های جدید را خیلی ساده و یا خیلی سخت نکنید.

کودک خود را ستایش کنید اما این کار را به صورتن منطقی و عاقلانه انجام دهید؛ گرچه ستایش کودکان بسیار خوب است اما باید روش درست آن را بدانید در غیر این صورت تأثیر عکس دارد. در ادامه به شما خواهیم گفت که راه درست انجام این ستایش چگونه است:

مبالغه نکنید:

وقتی کودک کاری انجام نداده است پس این نوع ستایش رنگ و بویی از حقیقت نخواهد داشت. به جای ستایش کردن نتایج و یا یک سری خصوصیات ثابت، تلاش و پیشرفت و نگرش فرزند خود را ستایش کنید به عنوان مثال: “تو در این بازی خیلی عالی عمل کردی یا مثلا سرعت عمل بالایی داشتی. “با این نوع ستایش ها کودک سعی می کند بیشتر تلاش کند و به سمت اهدافش پیش برود. 

الگوی خوبی باشید:

وقتی خود شما به عنوان والد کارهای روزمره خود را به خوبیس و با مدیریت زمان انجام می دهید و به پایان می رسانید ( مثل غذا درست کردن، نظافت منزل، خرید و …) شما الگوی مناسبی برای فرزند خود می شوید و او هم از شما یاد خواهد گرفت.

درست رفتار کنید:

 وقتی کارهای روزانه منزل و بیرون از خانه را به خوبی و بدون غرولند انجام می دهید و در همه کارهای خود عشق دارید به فرزند خود نیز همین کار را یاد می دهید.

از انتقاد شدید خودداری کنید :

وقتی کودکان انتقادها و ایرادگیری را از اطرافیان درباره ی خود می شنوند؛ مثلا اینکه تو خیلی تنبلی، احساس آن ها را درباره دیگران و خودشان تغییر می دهد و کاملا عزت نفس آن ها را پایین می آورد. به فرزندان خود آرامش و صبر را بیاموزید و این کار نه با حرف بلکه در عمل به آن ها یاد بدهید.

روی نقاط قوت تمرکز کنید:

به آنچه کودک شما انحام می دهد و لذت می برد توجه کنید و مطمئن باشید که کودکان می توانند این نقاط قوت را تقویت کنند. اگر می خواهید کودکان شما احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند بر روی نقاط قوت آن ها تمرکز کنید نه بر روی نقاط ضعف. 

اجازه دهید کودکان کمک کنند و دهنده باشند:

عزت نفس کودکان هنگامی که کار مهمی برای دیگران انجام می دهند بالا می رود. آن ها می توانند در خانه به شما و یا در مدرسه به همکلاسی های خود و یا به خواهر و برادر خود کمک کنند. این اقدامات می تواند عزت نفس آن ها را افزایش دهد.